Bij Hands-On Piano, geven Sharon Stewart en Ella Kamerich privé pianoles aan volwassenen en kinderen in de wijk Alteveer in Arnhem: Contact
Voor meer foto's of video's, bezoek Activiteiten of HoP Vimeo.
Om te lezen over hoe wij de leerproces benaderen, zie HoP Gedachtegoed.
Hieronder leest U verder over ons.
Sharon Stewart
Ik kom uit Amerika. Mijn oudere zus begon piano toen ik zes was, en ik herinner mij dat zij mij een keer les gaf. Ik vond het maar niks dat ik stil moest zijn en naar haar moest luisteren terwijl zij dingen uitlegde. Ik wou de hele tijd met mijn vingers op de toetsen zitten.
Vanaf mijn zevende begon mijn ‘officiële’ piano-opleiding – Thompson methode, Hanon oefeningen, Chopin waltzes, en stukjes van de ‘grote’ namen (Bach, Mozart, Beethoven, Schumann, Debussy). Later heb ik ruime ervaring opgedaan met koorbegeleiding.
In 1996 ben ik definitief uit Amerika vertrokken. In het buitenland heb ik twee schooljaren (1994-95 en 1996-97) gewerkt voor het National Music Conservatory in Amman, Jordanië waar ik les gaf in theorie en piano, volgens de ABRSM (Associated Board of the Royal Schools of Music) methode uit Engeland. Vervolgens heb ik vijftien maanden in Parijs verschillende cursussen gevolgd aan het Conservatoire National de Région Boulogne-Billancourt (1997-98).
Sinds 1998 woon ik in Arnhem, en in dat jaar ben ik gestart met de opleiding als pianiste en docente op de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Tijdens mijn vier jaren bij de HKU heb ik piano gestudeerd bij Alexander Warenberg en pianomethodiek met Willy Muller (Leerplan 2002).
In het Koninklijke Conservatorium in Den Haag (KC) heb ik vier jaar (2001-2005) muziek/pianoles gegeven aan zeer jonge kinderen als docent in het Project Inleidend Piano Onderwijs. (Zie het PI-platform)
In 2002 begon ik met een Masters in Muziekpedagogiek aan het KC waar ik een aantal lessen heb gehad van pianiste Ellen Corver. In Den Haag en ook bij de afdeling Vrouwenstudie in het Universiteit Utrecht heb ik me geconcentreerd op feminismes, improvisatie en technologie (Feminisms, Technology and Improvisation), gebruik maken van mijn eigen ervaring als pianodocente. In december 2004 gaf ik mijn afstudeerconcert waarin vrouwelijke componisten centraal stonden. Ook speelde ik een eigen compositie en een stuk geschreven voor die gelegenheid door een compositie-student, Hugo Morales. In April 2005 ben ik met onderscheiding afgestudeerd.
Ik ben in 2000 begonnen met het geven van pianoles aan kinderen en volwassenen in Nederland. Sinds 2002 wonen wij in de wijk Alteveer in Arnhem. Ik heb een Yamaha U3 upright piano in mijn pianostudio.
Naast mijn werkzaamheden als docente piano maak ik field recordings en geluidscomposities (SoundCloud) voor voorstellingen en installaties en ben ik Associate Editor of the Journal of Sonic Studies: CV Sharon Stewart.
Testimonials
Ella Kamerich
Mijn eerste stapjes op de piano zette ik bij mijn opa en oma in Doetinchem. Mijn opa kon heel goed pianospelen en leerde mijn zus en mij eenvoudige kinderliedjes. Vanaf mijn zevende ging ik naar de muziekschool Oost-Gelderland, waar ik eerst les kreeg van Herbert Tangelder en later van Hans-Erik Dijkstra.
In 2009 werd ik toegelaten tot de vooropleiding van het ArtEZ Conservatorium in Arnhem. Een jaar later begon ik daar mijn bacheloropleiding bij Frank Peters, en uiteindelijk heb ik in 2017 mijn Master of Music afgesloten met een afstudeerconcert waarbij ik zowel solo als met verschillende ensembles heb gespeeld. Tijdens mijn studie heb ik aanvullend les gehad van Frank van de Laar en Sepp Grotenhuis, en daarnaast heb ik masterclasses gevolgd bij o.a. Willem Brons en Håkon Austbø. Als minor heb ik een jaar lang les gehad in liedbegeleiding bij Marien van Nieukerken. Tijdens de vele liedklasprojecten heb ik met veel verschillende zangeressen mogen samenwerken en is mijn liefde voor het klassieke lied verder gegroeid. Ik heb ook veel geleerd van mijn samenwerking met de studenten muziektheater en ben nog steeds betrokken als begeleider bij hun zanglessen op het conservatorium in Arnhem.
Naast solozangers begeleid ik ook koren. Ik ben sinds 2014 als repetitor verbonden aan het Oosterbeeks Kamerkoor, en voordat ik daar terechtkwam heb ik al enige ervaring kunnen opdoen bij het Arnhems Kinderkoor en Studentenkoor Zwolle (Stukoz). Inmiddels heb ik met het OKK al twee mooie uitvoeringen achter de rug, en momenteel werken we toe naar een groot jubileumconcert waarin we o.a. de Carmina Burana van Carl Orff zullen uitvoeren met twee piano’s en slagwerk.
Hoewel ik er erg van houd om in mijn eentje piano te spelen, haal ik toch het meeste plezier uit het samenspel met anderen. Ik heb een vast ensemble met fluitiste Linda Speulman, die net als ik haar eerste muzieklessen kreeg op de muziekschool in Doetinchem. In onze concerten richten we ons op het werk van vrouwelijke componisten, dat vaak (onterecht) onbekend en onbemind is gebleven.
Sinds 2014 ben ik werkzaam als pianodocente in Arnhem en in 2017 ben ik bij Hands-on Piano komen werken. Ik vind het belangrijk dat leerlingen met plezier en op een ontspannen manier leren pianospelen, maar ook dat ze leren om zelfstandig te werken en hun eigen muzikale taal kunnen ontwikkelen.
Testimonials
Een oud instrument in het digitale tijdperk
Als pianodocenten zijn wij de afstammelingen van een eeuwenoud beroep. Tegelijkertijd is de manier waarop leerlingen muziek ontdekken en ervaren drastisch veranderd.
Kinderen hebben vanaf een zeer jonge leeftijd hun lieveling CD’s, DVD's en YouTube video’s. Ze kunnen allerlei muziek op het Web zoeken, en vaak krijgen ze op jonge leeftijd hun eigen iPod, CD speler, MP3 speler, smartfoon...
Waarom geen keyboard of elektronische piano?
Ik ben getraind op de piano en heb maar beperkt ervaring met keyboard. Terwijl ik graag het keyboard gebruik als interface en hulpmiddel bij het componeren, is het keyboard niet mijn eerste keuze om zelf muziek te maken.
Omdat de piano akoestisch is, is de klank veel ‘rijker’ dan die van het keyboard. De snaren in de piano trillen met elkaar (sympathische trillingen) en de manier waarmee je de toetsen aanslaat, raakt, aait, etc. maakt, elke keer, een verschil in klank. De beste digitale keyboards op dit moment bieden een goede, maar beperkte, verzameling van reproducties van akoestische pianoklanken (‘samples’).
Ik voel persoonlijk dat een piano ‘leeft’, en het contact is voor mij spannender dan dat met een elektronisch instrument. Als je andere opinies wil lezen, zoek dan op ‘Piano vs. Keyboard’ met Google of lees: Learning Piano vs. Keyboard.
Wat wil ik voor mijn beginnende leerlingen?
De grote meerderheid van mijn leerlingen zullen nooit concertpianist (willen) worden. Mijn ultieme doel is dat een leerling zich zo ontwikkelt dat zij uiteindelijk haar eigen muzikale groei kan sturen. Bij mij zal ze in ieder geval een sterke basis bouwen in muziekmaken. Die basis kan ze gebruiken om zich te ontwikkelen en andere docenten/medemuzikanten vinden die haar kunnen helpen.
Tegelijkertijd houd ik altijd mijn ‘oren’ open voor kinderen die de capaciteit, motivatie en ondersteuning hebben om zich tot professioneel muzikant te ontwikkelen.
Bij alle kinderen gaat het om de balans tussen capaciteit, uitdaging, een aansprekend repertoire en de omgeving om technisch en persoonlijk te groeien.
Leren luisteren
Iedereen die zich bezighoudt met muziekmaken is een muzikant-in-groei. Ik zie het als een van mijn belangrijkste taken als pianodocente om mijn leerlingen te helpen steeds gevoeliger te luisteren naar de klanken en muziek om hen heen.
luisteren à reproduceren à creëren à luisteren is een levenslange cyclus, een cyclus van plezier in de mens/muziek relatie.
Muziek kan gemaakt worden met de stem, het lichaam, simpele percussie-instrumenten, complexe instrumenten (akoestiek en elektronisch), door middel van muzieksoftware, etc. Ik ben gespecialiseerd in piano, maar ik geniet van allerlei vormen van muziekmaken en houd mijn ogen open voor de bredere muzikale ervaringen voor mijn leerlingen. Vandaar dat ik elk jaar voor mijn leerlingen een Workshop organiseer. Bijvoorbeeld luisterwandelingen, ritme en improvisatie workshops, een bezoek aan de Schouwburg werken als ‘ear-openers’ voor mijn leerlingen en mijzelf.
Auditief begin, geleidelijk leren van notenlezen
Voor mij begint de relatie tussen leerlingen en piano zonder bladmuziek. De piano en de klank zijn vaak al ingewikkeld genoeg. Door eerst auditief te werken komt de leerling in meer direct contact met de piano en de muziek die ze maken. In elk geval wil ik voorkomen dat pianospelen een typvaardigheid wordt zonder dat de muziek van binnen gehoord wordt.
In het begin help ik mijn leerlingen hun oren goed te gebruiken en melodieën enigszins te kunnen vinden, dit in combinatie met simpel en steeds ingewikkelder begeleidingspatronen. In verschillende stadia tijdens dit proces, afhankelijk van het leerling, laat ik ze hun muziekkennis combineren met wat ze zien op een stuk bladmuziek. Vaak gaat het bijna ‘vanzelf’, met een geleidelijk verfijning van de leesvaardigheid.
Uiteindelijk is het principe van notenlezen redelijk eenvoudig. Wat het lastig maakt is dat het notenschrift een abstracte representatie is van beweging, ritme, melodie, dynamiek, etc. Kortom: interpretatie. De leerling moet gemotiveerd genoeg zijn om het zich eigen te maken en het helpt als hij of zij al veel muziek heeft beleeft.
Sommige leerlingen zijn veel sterker in auditief muziek leren terwijl anderen liever lezen. Ik zie het als mijn taak om de zwakke en sterke kanten van elke leerling te ontdekken en hun te motiveren om allerlei vaardigheiden eigen te maken.
Ik heb uitgebreide ervaring met kinderen die nog niet kunnen lezen en die dus piano auditief aanleren. Gedurende vier jaar heb ik als pianodocente gewerkt in het Project Inleidend Piano Onderwijs (het PIPO-project, Koninklijk Conservatorium Den Haag). Dit project is bedoeld om de muzikaliteit in jonge kinderen (gemiddeld vijf jaren oud bij aanvang) te helpen ontwikkelen.
Uitgebreide informatie kunt u vinden op PI: Muziek voor kleuters.
Methode
Al jaren heb ik geen methode boeken kunnen vinden die volledig in de smaak viel, dat ik omvangrijk genoeg vond terwijl het tegelijkertijd aantrekkelijk speelstukken aan de leerling biedt. Sinds 2015 zijn de piano methode boeken van Faber in het Nederlands vertaald. Met die methode ben ik zeer tevreden. Elk kind leert op zijn eigen manier, maar ik vind de Faber boeken, in ieder geval in de eerste twee jaren, in bijzonder het leerling helpen om goed kennis te maken met het basis van muzikaal notatie en begrippen.
Repertoire
Repertoirekeuze is een belangrijke aspect van de pianoles. De leerling komt met een verwachting: “Ik wil spelen en zingen net als Alicia Keys of meespelen met TheFatRat videos”; “Ik wil dat pianostuk kunnen spelen van de CD die mijn vader altijd draait”; “Ik wil spelen net als mijn zus”; “Het maakt niet uit wat ik speel zolang iedereen onder de indruk is.”
In het begin selecteer ik muziek dat makkelijk in de oren blijft, meestal met tekst – bekende NL liedjes, liedjes vanuit boeken zoals “Een mandje vol amandelen”, liedjes van een Russische pianomethode, of door leerlingen of mijzelf gemaakte liedjes (leerlingen kunnen onbekende liedjes beluisteren in het HOP huis op deze website).
Nadat een leerling vrij goed uit de voeten kan met melodie en simpele begeleiding kunnen wij veel verschillende kanten op: klassiek, pop, eenvoudige jazz en blues. Kinderen kunnen hun favoriete CD’s meenemen, op basis waarvan we een speelbare versie maken. Daarmee ga ik in op de verwachtingen van de leerling. Alles is mogelijk zolang als de leerling regelmatig speelt en groeit.
Er is steeds meer muziek online te vinden. Een paar websites die ik vaak gebruik om nieuwe muziek te vinden zijn: SheetMusicDirect en MusicNotes
Improvisatie
Een pianoleerling begint bij mij al op de eerste les te improviseren. Improvisatie betekent je eigen muziek maken op piano. Bijna niks is leuker, het traint de oren en het is heel geschikt voor duo-spel. Vrij improvisatie, jazz, blues, ostinato bas: wij beginnen gewoon en zien waar het ons brengt. Af en toe geef ik een opdracht om zelf een ritme of een baslijn te bedenken. Dan help ik de leerlingen iets te vinden dat er leuk bij klinkt. Resultaten zijn vaak verrassend en fris.
Ik ben niet gespecialiseerd in specifieke improvisatiegenres zoals jazz, blues, latin, etc. Een leerling die serieus verder wil met een bepaalde stijl zal een andere docent moeten vinden die daarin wel gespecialiseerd is.
Duolessen
Samen muziek maken leert je veel over jezelf en over hoe anderen muziek maken. Samenspel leert je ritmisch te spelen, naar een ander te luisteren terwijl jij ook bezig bent, hoe je mooi kunt begeleiden of juist een melodielijn naar boven kunt brengen. Als je samen improviseert dan hoor je dingen dat je nooit zelfs zou hebben verzonnen.
Voor mij is samenspel een grote uitdaging, en ik ben constant op zoek naar muziek op maat voor de pianoduo’s, de grenzen opzoeken tussen bestaande vier-hands muziek, improvisatie en arrangementen van solo piano werken.
Lees meer over mijn Lesopzet.
‘Popmuziek’ en ‘echte’ pianomuziek
Ik wil de muziekkeuze laten aansluiten bij de muziek die kinderen bezighoudt – op school, maar ook op de radio, TV, en natuurlijk ‘klassieke’ stukken. Maar daarmee moet de leerling mij een beetje helpen. Als ze een CD naar de les brengt dat ze leuk vindt, help ik ze om de stuk enigszins op de piano te spelen.
Popmuziek kan een leerling goed helpen om akkoorden te leren kennen en vlot te kunnen spelen. Het is ook ontzettend leuk om jezelf te kunnen begeleiden of iemand anders die zingt.
Maar veel popmuziek is niet rijk genoeg om gewenste pianovaardigheiden op te bouwen zoals: een mooie frasering, goede balans tussen verschillende lijnen, een uitgebreid palet van klankkleur.
Voor de ontwikkeling van echte pianovingers en een scherp oor is niks beter dan muziek die voor piano geschreven is door mensen die de instrument van binnenste buiten kennen. Daarom zorg ik voor een goede balans tussen verschillende muziekstijlen.
Lees verder
Mijn ideeën zijn verder uitgebreid in mijn Leerplan Helping the Student Develop a Relationship with Music and the Piano at the Beginning, Intermediate and Advanced Levels van 2002 en mijn scriptie Feminisms, Technology, Improvisation: Pursuing a Libidinal Music Pedagogy van 2005 (allebei in het Engels).